İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne (İBB) bağlı olan İPA, ”Türkiye’nin İsraf Karnesi” başlığını verdiği bir rapor yayınladı. Rapor içerisinde kaynak kullanımının verimli olmadığı aktarıldı.
Raporda yer alan tespitler:
“Kur muhafazalı mevduat uygulaması, devrin Hazine ve Maliye Bakanı tarafından bütçeye, dolayısıyla da kamuya hiçbir yükü olmayacak bir siyaset aracı olarak tanıtıldı lakin kur muhafazalı mevduat yüzünden kamu, iki yılda 1 trilyon 58 milyar lira ziyana uğradı.
Kamu-özel işbirliği uygulamalarına yapılan harcamalar, olağan bütçede görülmeyerek gizleniyor. Sayıştay ve Dünya Bankası dataları araştırılınca garanti ödeme meblağlarının, yatırım maliyetlerinin kat kat üstünde olduğu görülüyor. Örneğin Kuzey Marmara projesinin Kınalı-Odayeri bölümü yatırım fiyatının 1 milyar 40 milyon dolar olmasına karşın garanti fiyatı yatırım meblağının 2,4 katına ulaşıp 2,5 milyar dolar oldu. 4,5 milyar dolar garanti verilen Kuzey Marmara projesinin Kurtköy-Akyazı kısmının yatırım meblağı 1,6 milyar dolar, garanti meblağı yatırım meblağının 2,7 katı; 2,4 milyar avro garanti verilen Ankara-Niğde otoyolu projesinin yatırım fiyatı 1,2 milyar dolar, garanti fiyatı ise yatırım fiyatının 2,1 katı olarak gerçekleşti.
”HATA HİSSESİ YÜZDE 97,45”
Sayıştay raporlarında yer alan bilgilerden otoyol garanti ödemelerinin cari transferler kalemi kapsamında ödendiği anlaşıldı. Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından 2019’da 5 trilyon 109 milyon 568 bin 164 TL, 2020’de 10 trilyon 122 milyon 358 bin 616 TL, 2021’de 14 trilyon 255 milyon 620 bin 419 TL, 2022’de 36 trilyon 359 milyon 794 bin 340 TL garanti ödemesi yapıldı.Zafer Havalimanı’nda bu yılın birinci 8 ayında 22 bin 404 yolcu sayısı gerçekleşti. Garanti edilen yolcu sayısı ise 878 bin 488 olarak belirlendi. Garanti ve yatırım bedeli ortasındaki yanılgı hissesi yüzde 97,45 oldu.
”LİYAKAT ESASI”
Kamu idaresinde liyakat temelinin göz arkası edilmesi, istisnai takım uygulamaları, imtihansız atamalarla ehliyetsiz şahısların üst seviye vazifelere getirilmesi hem hizmet kalitesini düşürmekte hem de maliyeti artırmaktadır. 19 yıldır bu mevzuda hiçbir uygunlaştırıcı adım atılmamış ve bu uygulamalar yaygınlaşarak mevcut idare anlayışı için bir ekol hâline gelmiştir.
”KAMU TASARRUF ETMEMEKTEDİR”
Ekonomik kriz şartlarında yurttaşlardan tasarruf etmesi beklenirken kamu tasarruf etmemektedir. Merkezi idare baskı ve cilt masrafları, ofis mefruşat alımları, lojman kiralama masrafları, taşıt bakım ve tamirat sarfiyatları ve ilan sarfiyatları üzere harcama kalemlerinde de önemli artışlar yaşanmaktadır. 2023 yılında ofis mefruşat alımı meblağı, okul mefruşat alım fiyatının 6,9 katı; hastane mefruşat alım fiyatının 13,3 katı oldu.
”RAPOR TAM AKSİ BİR TABLOYU BİZLERE GÖSTERİYOR”
Kira artışına yüzde 25 hudut getirildiği 2022 yılından 2023 yılına olan periyotta lojman kira harcamaları yüzde 57,8 oranında arttı. Halkımız güç şartlarda yaşarken merkezi idarenin kendisinden başlayarak israfla gayret etmesi, kamu kaynaklarını aktif ve verimli kullanması beklenir. Rapor tam aksi bir tabloyu bizlere gösteriyor”